Oorsprong
De eerste aanzet tot een volledig register van alle werken werd al genomen in 1966
door Jan Adam Zandleven (1943), verwant aan en genoemd naar de schilder.
Hij maakte een 'Integrale catalogus van de schilderijen en tekeningen van J. A.
Zandleven', een losbladig overzicht (één werk per blad) van zo'n 380 werken, met
gegevens over signering, datering, techniek, maten, collectie, tentoonstellingen,
veilingen, Publicatievermeldingen en eventuele bijzonderheden.
Bronnen voor hem waren onder andere de catalogussen van de tentoonstellingen in
Amsterdam en Dordrecht, de notities over geveilde werken bij Mak van Waaij in Amsterdam
gedurende de periode dat hij daar werkte, en diverse persoonlijke collecties in
en buiten de familie.
Naast de informatie over schilderijen en tekeningen werden ook notities gemaakt
over Publicatiebronnen, privé collecties en werden waar mogelijk kopieën of originelen
van publicaties en catalogussen bewaard.
Het Museum op het Internet
Het JAZ Museum werd geopend door +mevrouw S.H. Zandleven op 23 augustus 1997.
De huidige uitvoering is geopend op 9 april 2017.
De Huidige Oeuvre Catalogus
Alle gegevens worden opgeslagen in een database onder beheer van de auteur van
deze catalogus. De database bevat vaak meer gegevens dan er hier vermeld worden.
U kunt eventuele nadere gegevens aanvragen via e-mail.
Het museum verstrekt echter geen gegevens over personen, adressen etc., zonder de
uitdrukkelijke toestemming van die personen.
Unieke identificatie van werken
De belangrijkste reden om een oeuvre catalogus te maken is om eenduidige vastlegging
van alle bekende werken te verkrijgen. Eenduidigheid betekent dat er een unieke
identificatie aan elk werk moet worden toegekend en dat met een bestaand werk in
de hand relatief eenvoudig kan worden vastgesteld of het in het overzicht staat.
De meest voor de hand liggende en ook gebruikelijke indeling van schilderijen en
tekeningen is de datering in jaren. Aangezien er geen verdere onderverdeling per
jaar mogelijk is, zijn alle werken nu als volgt geïdentificeerd:
JAZ-<jaartal in 4 cijfers> - <volgnummer in drie cijfers, te beginnen met
000>. Voorbeeld: JAZ-1912-003.
Het volgnummer heeft geen verdere speciale betekenis.
Jaar-aanduiding
Alle werken die een datering dragen, zijn onder dat jaar genoteerd. Als een werk
twee jaartallen in de datering heeft, is het tweede als jaar-aanduiding genomen.
Werken die geen datering dragen, maar waarvoor wel een duidelijk vermoeden voor
een bepaald jaar bestaat, zijn ook onder dat jaar opgenomen.
Alle werken waarvan geen jaartal is vast te stellen zijn opgenomen met jaartal 0000.
Doublures
Het is erg waarschijnlijk dat er doublures in de catalogus voorkomen. Het is soms zeer moeilijk, zo niet
onmogelijk om van twee verschillende beschrijvingen vast te stellen of ze wel of
niet op hetzelfde werk slaan. Met name veel oudere veilinggegevens zijn incompleet. Ook bijvoorbeeld de catalogus van Amsterdam 1929 is erg summier:
ze geeft geen afmetingen of gebruikte techniek, ze vermeldt niet of het werk gesigneerd
is, laat staan waar.
Het is bekend dat Zandleven soms meerdere malen hetzelfde onderwerp schilderde,
met soms maar weinig verschil in de uitvoering. Daarom is in geval van twijfel een
mogelijke doublure toch altijd apart vermeld. Een persoonlijk vermoeden van de samensteller
is dat er meerdere tientallen werken dubbel voorkomen.
Ontbrekende nummers
Soms ontbreken er in een jaargang identificatienummers, bv JAZ-1913-022 ontbreekt.
Dat betreft altijd nummers die eerder toegekend zijn, maar waarvan later werd vastgesteld
dat bijvoorbeeld hetzelfde werk ook onder een ander nummer was opgenomen, of dat
bijvoorbeeld het jaartal fout was gelezen. Zulke nummers worden niet opnieuw toegekend,
dit om verwarring te voorkomen.
Legenda
De Oeuvre Catalogus bevat de volgende gegevens:
- Identificatie: een in deze catalogus uniek nummer, ter identificatie van
het betreffende werk. Bijvoorbeeld JAZ-1906-004.
- Titel: De titel zoals gevonden in de Publicatie, catalogus etc. Als verschillende
titels werden gevonden, terwijl het duidelijk hetzelfde werk betrof, werd meestal
de titel van een 'officiële' publicatie genomen (1. Boeken, 2 Catalogussen, 3 Tijdschriften
4 Andere bronnen). Als de titel daartoe aanleiding gaf (bijvoorbeeld erg lang was),
zijn delen ervan en/of toevoegingen opgenomen onder Notities.
- Gebruikte techniek: vermeldt of het een olieverf schilderij betreft, tekening,
krijt etc. De aanduidingen zijn zo volledig mogelijk, soms aangevuld in Notities.
Ook onvolledige vermeldingen kunnen voorkomen, zoals bijvoorbeeld Olieverf
als niet duidelijk is of het alleen doek is of marouflé.
- Afmetingen: worden zoals gebruikelijk in centimeters gegeven, eerst
hoogte, dan breedte.
- Signering: Vermeldt in welke 'hoek' de signering staat. Zonder verdere toevoegingen
betekent dit dat het werk op de gebruikelijke manier is gesigneerd: "j. a.
zandleven".
- Datering: Vermeldt of er een jaartal bij de signering voorkomt. Eventuele
bijzonderheden (bijvoorbeeld datering '19 i.p.v. 1919) worden vermeld bij Notities.
Als een werk niet gedateerd is zijn er twee mogelijkheden:
- Er bestaat een vermoeden van het jaartal: in dat geval is het werk onder die betreffende
jaargang opgenomen
- Er is geen jaartal vast te stellen: het werk is dan opgenomen onder ongedateerd
(JAZ-0000-xxx).
- TENTOONSTELLINGEN: de tentoonstellingen waar het werk getoond is, zo mogelijk
met catalogusnummer. De tentoonstellingen zijn verkort aangeduid, volledige informatie
is in de Kiosk verkrijgbaar.
- VEILINGEN: de veilingen waar het werk ter veiling werd aangeboden, waar mogelijk
met lot nummer. Het is niet altijd zeker of het werk ook echt verkocht werd. De
verkoopprijs is slechts zelden bekend (behalve van de veiling Rhenen 1924). De veilingen
zijn verkort aangeduid, volledige informatie is in de Kiosk verkrijgbaar.
- Publicatie: de in boeken en tijdschriften gevonden vermeldingen (beschrijving
en/of afbeelding) van werken van Zandleven. Meestal is de bladzijde aangegeven.
De Publicatieverwijzingen zijn verkort aangeduid, volledige informatie is in de
Kiosk verkrijgbaar.
- Notities: Soms zijn er nog toegevoegde gegevens betreffende de titel, techniek
etc, die zijn dan hier vermeld.
NB: Het museum verstrekt uitsluitend gegevens over de huidige verblijfplaats of
eigenaar van werken als dat openbaar bezit betreft.
Bronnen
Als bronnen voor de Oeuvre Catalogus zijn tot nu toe genomen:
- De Integrale Catalogus van Jan Adam Zandleven (1943)
Deze catalogus vormde deels een bron van niet anderszins beschreven werken en deels
een verificatiemiddel. De nummering van deze integrale catalogus is niet overgenomen.
- "Catalogus der veiling van Schilderijen, Teekeningen, Atelier-inventaris en
Attributen, waarbij ook Schilderijen en Beeldhouwwerk van andere meesters, alles
uit het bezit van J. A. Zandleven, in leven Schilder, wonende laatstelijk te Rhenen".
- "Catalogus Eere-tentoonstelling J.A. Zandleven in het Stedelijk Museum Amsterdam,
februari 1929". (Ook al verwerkt in 1)
Deze catalogus bevat alleen jaartallen, titels en eigenaren. De gebruikte techniek,
afmetingen en plaats van signering is niet vermeld.
- "Catalogus van de tentoonstelling J.A. Zandleven, Dordrechts Museum, april
1962". (Ook al verwerkt in 1)
- "Catalogus van de Tentoonstelling J.A. Zandleven, in het Streekmuseum Het Rondeel
in Rhenen". (april 1985)
- "Bert Honders en Willem Laanstra: Jan Adam Zandleven, De werkelijkheid als
een wonder". Boek uitgegeven ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling
in galerie Studio 2000 in Amsterdam, oktober 1994.
- Persoonlijke collecties van familie.
- Gegevens uit P.A. Scheen: Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1880
- Diverse veilingcatalogussen van Christie's, Sotheby en van Glerum
- Schilderijen van het Rijksmuseum Kröller-Müller: overzicht door R.W.D. Oxenaar,
1970
- TABLEAU Fine Arts Magazine, zomer 1993
- Kunst en Antiek Veilingen (diverse jaargangen)
- De Smithuis Collectie, beschreven in: Figuratief Expressionisme, door Reneé Smithuis,
1996
- Overzicht van Stichting t Schou
- Fotomateriaal van Dordrecht 1962 (Denis Windt)
- Andere informatie, meest uit particulier bezit, veelal toegezonden via e-mail contact
met het JAZ Museum.
Mijn speciale dank gaat uit naar wijlen de heer Berkvens te Helmond en wijlen mevrouw S.
M. C. Jungeling-Windt te den Haag voor het ter beschikking stellen van boeken, catalogussen,
fotomateriaal etc. waarmee ik een groot aantal verbeteringen en toevoegingen aan
de catalogus heb kunnen maken.
De in het JAZ Museum getoonde zwart-wit afbeeldingen van werken tentoongesteld in
Dordrecht 1962 zijn van fotos van Denis Windt, Den Haag.